Cam toại

CAM TOẠI

1. Giới thiệu chung:

- Tên khoa học: Euphorbia sieblodianae
- Tên gọi khác: Vị thuốc cam toại còn gọi là Củ cây Niền niệt, niệt gió, Cam cao.
 

2. Mô tả cây thuốc:
- Cam toại là Cây thảo sống đa niên, có độc. Thân cao hơn 0,3m, gốc rễ màu hơi hồng tím, lá dài hình viên chùy, mép nguyên, mọc đôi, lá dưới cuống hoa tương đối lớn, nở hoa đầu mùa hè màu nâu tím.

- Phần dùng làm thuốc: Củ rễ

- Thu hái, sơ chế: Chọn rễ vào tháng 2, tháng 8, phơi trong râm cho khô.

- Bào chế:
+ Lấy rễ giã nát nhỏ dùng nước Cam thảo ngâm 3 ngày, khi ấy nước thành đen như mực, xong vớt ra ngâm vào nước chảy. Rửa đãi 3-7 lần cho đến khi nước trong thì thôi. Sao giòn dùng (Lôi Công Bào Chế Dược Tính Luận).
+ Lấy bột bọc Cam toại nướng chín cho bớt chất độc rồi dùng (Bản Thảo Cương Mục).
+ Lấy rễ ngâm nước trong vòng 3 giờ, vớt ra cạo sạch vỏ ngoài, xắt mỏng, sao với Cám, tỷ lệ cứ 1 phần Cam toại một phần Cám bằng nhau, cho tới khi vàng giòn. Có thể tán bột (Có người ngâm với nước Cam thảo và Tề ni rồi mới làm như trên) (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
+ Lấy Cam đã rẩy qua nước cho ẩm, bọc lấy Cam toại đã rửa sạch, xong đốt cho cháy cám ở ngoài (Trung Dược Đại Từ Điển).

- Bảo quản: Dễ sâu mọt, để trong thùng có lót vôi sống, đậy thật kín

- Mô tả dược liệu: Rễ khô Cam toại hình thoi dạng chuỗi liền, xoắn không đều, dài khoảng 3,2-6cm, hai đầu nhỏ, chính giữa phình lớn. Vỏ ngoài màu vàng trắng. Chất nhẹ giòn. Chính giữa mặt cắt ngang có chất xơ dính liền, mặt cắt chất bột màu trắng, gần tâm có một vòng dạng xơ. Loại to, ít xơ, nhiều bột trắng ngà, không có mọt là tốt. 

- Tác dụng: Thông lợi đại tiểu tiện, bài tiết thủy thấp, trục ẩm, đồng thời có tác dụng giải độc tán kết.

- Chủ trị: Trị phù thủng, đàm ẩm, nước tích ở xoang ngực, bụng. Dong ngoài để trị thấp nhiệt sưng độc.

- Tính vị: Vị đắng, tính lạnh, có độc

- Quy kinh: Vào kinh Phế, Tỳ, Thận 

- Công dụng: Là thuốc xổ tẩy mạnh. Trị phù thủng, đàm ẩm, nước tích ở xoang ngực, bụng. Dùng ngoài để trị thấp nhiệt sưng độc

- Cách dùng, liều lượng:

+ Cam toại dùng sống (Sinh cam toại) có tác dụng mạnh và độc tính mạnh, liều mỗi ngày 0,3-1g.

+ Cam toại nướng, xào dấm làm chậm tác dụng xổ tẩy và giảm độc tính, liều mỗi ngày 1,5-3g, dùng dạng bột hay dạng viên.

- Kiêng kỵ: Dược liệu độc, không dùng cho phụ nữ có thai, người suy nhược cần thận trọng. Không dùng chung với Cam thảo.

- Tham khảo:
+ Cam toại chữa thủy kết có sức mạnh, chất nước ở trong người ta ngừng trệ lại ở chỗ nào thì cũng có thể sinh ra bệnh. Cam toại có tính thấu đến những chỗ nước ngưng kết đó, làm cho tiêu tán ra, công dụng chỉ có thể (Bách Hợp).
+ Vị Cam toại này, gần đây người ta dùng trong việc trị bệnh Huyết hấp trùng thời kỳ cuối, xơ gan cổ trướng (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

 
Mọi thông tin chi tiết liên quan kính mời Quý khách hàng liên hệ với Công Ty TNHH Thiên Ân Dược!